Гiсторыя кахання (на белорусском языке)

- Джэнi, прашу цябе, мне трэба сабрацца.

- Сабрацца?

- Каб змяць гэтага казла, калi выйду на лёд, - кiўнуў я на лепшага нападнiка Дартмута i зноў пачаў назiраць за гульнёю, iрвучыся ў чаканы бой.

- Ты любiш брудную гульню?

Погляд мой быў прыкуты да нашае брамкi, вакол якой так i кiшэлi зялёныя казлы. Не было ўжо болей сiлы чакаць выхаду на лёд. Але Джэнi ўпарцiлася:

- Можа, ты i мяне калi-небудзь захочаш "змяць"?

- Зараз жа, калi не змоўкнеш.

- Вось як? Бывай.

Калi я азiрнуўся, яна ўжо знiкла. Я падняўся, шукаючы яе вачыма, але пачуў у гэты момант, што скончылiся дзве мае штрафныя хвiлiны, перамахнуў цераз борт i выскачыў на лёд.

Трыбуны гучна вiталi маё вяртанне: з Барэтам гульня заладзiцца. Дзе б нi была цяпер Джэнi, усё адно пачуе, як ажылi заўзятары пасля майго выхаду. А раз так, дык каго хвалюе, дзе яна цяпер?

Але дзе ж яна!..

Нападнiк дартмутцаў зрабiў гарматны кiдок, але наш варатар адбiў шайбу - i адбiў у бок нашага абаронцы, якi кiнуў яе ўперад мне на ход. Iрвануўшы за шайбай, я вырашыў, што ў мяне ёсць доля секунды, каб зiрнуць на трыбуны i адшукаць Джэнi. Так я i зрабiў. I адразу ўбачыў яе. Яна засталася.

У наступны ж момант я пляснуўся на лёд: двое зялёных бамбiзаў урэзалiся ў мяне. Я ехаў задам па лёдзе i - Божа! - не ведаў, куды дзецца ад сораму: мяне так танна завалiлi!.. Гарвардскiя заўзятары стагналi ад крыўды, дартмуцкiя раўлi: "Душы iх! Душы iх!"

Што яна там думае?!

Дартмут зноў прывёў шайбу да нашае брамкi. Наш варатар зноў адбiў шчаўчок, i абаронца пракiнуў шайбу мне. Фаны аж шалелi. Трэба забiваць! Я падхапiў шайбу i на ўсёй хуткасцi ўварваўся ў зону Дартмута. Абаронцы рушылi на мяне.

- Уперад, Олiвэр, уперад! Урэж iм па чарапах! - перакрыў роў трыбун пранiзлiвы, нават ваяўнiчы енк Джэнi.

Я ўхiлiўся ад аднаго абаронцы, садануў другога так, што ён ажно задыхнуўся, i потым, замест таго каб кiнуць у падзеннi, што было найбольш верагодным маiм ходам, аддаў пас Дэйвi Джонстану, якi накатваўся справа, - i ён увагнаў шайбу ў сетку. Гарвард павёў!!!

Мы адразу кiнулiся абдымацца - я, Джонстан, астатнiя хлопцы. Цiскалi адзiн аднаго, ляпалi па спiне, цалавалiся i падскоквалi. Нашы заўзятары зайшлiся ад рову. А дартмуцкi абаронца, той самы, якога я збiў з ног, усё яшчэ не мог адклеiць зад ад лёду. Заўзятары кiдалi на лёд праграмкi. Гэты ўдар лiтаральна пераламаў зялёным хрыбет...

У вынiку мы размалацiлi iх - 7:0.

Калi б я быў сентыментальны i захацеў павесiць на сцяну фатаграфiю на памяць аб Гарвардзе, дык гэта была б не Царква Памiнання, не якiсьцi iншы славуты будынак, а Дзiлан-Фiлд-Хаўс. Калi i было ў Гарвардзе месца, дзе я адчуваў сябе як дома, дык гэта ў Дзiлан-Фiлд-Хаўсе, нашым спарткомплексе. I няхай у мяне адбяруць за гэтае прызнанне дыплом, але Ўайднераўская, нашая, бiблiятэка значыць для мяне нашмат меней за Дзiлан. Кожнага вечара, усе мае ўнiверсiтэцкiя гады, я ўваходзiў пад ягоны дах, вiтаў прыяцеляў моцнымi слоўцамi, скiдаў з сябе шалупiнне цывiлiзацыi i ператвараўся ў байца. Як гэта было выдатна - нацягнуць шчыткi i кашулю з нумарам "7" (тады я марыў, што яго аддадуць мне навечна - аднак марна), устаць на канькi i нязграбна пасунуцца па калiдоры на Ўатсан Рынк-пляцоўку.

Яшчэ прыямней было вяртацца ў Дзiлан з гульнi: здымаеш з сябе мокрую ад поту амунiцыю i тупаеш голы да столiка з чыстымi ручнiкамi.

- Ну як табе сёння, Олi?

- Нармалёк, Рычы. Нармалёк, Джымi.

Потым пад душ, паслухаць, хто, што, з кiм i колькi разоў зрабiў у гэтую вечаровую суботу: "Ну, як мы абулi гэтых дзятлаў?.." Я быў лiдэрам, i ў мяне было месца, дзе я мог пабыць адзiн i падумаць. Лёс блаславiў мяне хворым каленам (але, блаславiў: вы бачылi мой вайсковы бiлет?), i пасля кожнае гульнi мне прыходзiлася паласкаць яго ў цыркулярнай ванне. Седзячы на краi ванны i назiраючы за водаваротам вакол свайго калена, я пералiчваў сiнякi i раны (я рады iм своеасаблiва) i думаў пра што нi ўздумаецца цi нi пра што не думаў. Сёння ўвечары я думаў пра свой гол, пра перадачу, з якой мы забiлi другi, i пра тое, што фактычна закончыўся мой трэцi запар сезон у зборнай унiверсiтэта.

- Палошчаш каленца, Олi?

Гэта гаворыць Джэкi Фэлт, наш трэнер i самазваны духоўны настаўнiк.

- Палашчу, Джэкi, калi збоку гэта не выдае на штось iншае.

Фэлт хмыкае i па-iдыёцку ўхмыляецца:

- Сказаць табе, чаму цябе падводзiць каленца, Олi? Хочаш ведаць?

Я аб'ехаў ужо ўсiх артапедаў на Ўсходнiм узбярэжжы, але Фэлт, натуральна, быў у курсе маёй бяды лепш за мяне.

- Харчуешся няправiльна, во што.

Мне гэта цiкавым не здалося.

- Мала солi ясi.

Можа, калi прыму яго жарт, дык хутчэй адстане?

- О'кэй, Джэк. Буду есцi болей солi.

Божа лiтасцiвы, якi ж задаволены ён быў! Калi адыходзiў, дык ягоная iдыёцкая пыса так i ззяла ад усведамлення зробленага эфекту. Затое я зноў застаўся адзiн. Саслiзнуў усiм целам у бурлiвую ваду, заплюшчыў вочы i акунуўся па самую шыю ў цяплынь. Уф-ф-ф!

Божа! Джэнi ж, напэўна, чакае мяне на дварэ. Дакладней, я спадзяваўся, што чакае. Божа! Колькi ж часу пракайфаваў я ў гэтай цеплынi, пакуль яна мерзла? Адзяваючыся, я паставiў новы рэкорд хуткасцi. Дзверы цэнтральнага ўваходу ў Дзiлан я расчынiў яшчэ не абсохлы.

У твар мне ўдарыла халоднае паветра. Ну i калатун! А цемрадзь, хоць пальцам у вока. Непадалёк усё яшчэ тусавалася жменька фанаў - сама стойкiх, у бальшынi сваёй былых гульцоў гарвардскай хакейнай зборнай, якiя ў душы так i не развiталiся з клюшкамi. Хлопцы накшталт старога Джордана Джэнкса, якi не прапускае анiводнае гульнi Гарварда - нi дома, нi ў гасцях. I як ён толькi ўхiтраецца гэта рабiць? Ён жа буйны банкiр. I навошта яму гэта трэба?

- Дасталося табе сёння, Олiвэр!

- Было, мiстэр Джэнкс. Самi бачылi, у якi хакей яны гуляюць.

Я шнарыў вачыма вакол у пошуках Джэнi. Няўжо яна вярнулася ў iнтэрнат i ўсю дарогу да Рэдклiфа прайшла адна?

- Джэнi! - паклiкаў я i ступiў колькi крокаў у бок ад заўзятараў, адчайна спрабуючы хоць што-небудзь разгледзець у цемры.

Раптам яна выйшла з-за дрэва. Твар яе быў ухутаны ў шалiк, адны вочы былi вiдаць.

- Эй, падрыхтунчык, тут страшэнная халадэча.

Як я быў рады бачыць яе! Усклiкнуўшы: "Джэнi!" - падбег да яе i дакрануўся вуснамi да яе халоднага лба.

- Хiба я табе дазволiла? - спыталася яна.

- Што?

- Хiба я дазволiла табе пацалаваць мяне?

- Прабач. Захапiўся.

- А я не.

Мы засталiся зусiм адны. Было цёмна, халодна i позна. Я зноў пацалаваў яе. Але ўжо не ў лоб - i моцна. Пацалунак быў доўгi.

- Мне гэта не падабаецца, - прамармытала Джэнi; усё яшчэ трымаючы мяне за рукавы.

- Што?

- Што мне гэта падабаецца.

Усю дарогу назад (у мяне ёсць машына, але Джэнi захацела iсцi пешкi) яна трымала мяне за рукаў. Не за руку, а за рукаў. Не ведаю, як гэта i растлумачыць. Ля дзвярэй iнтэрната цалаваць яе на развiтанне я не стаў.

- Ведаеш, Джэнi, мажлiва, я не буду тэлефанаваць табе некалькi месяцаў.

Нейкi час яна маўчала. Нарэшце папыталася:

- Чаму?

- А можа, пазваню, як толькi ўвайду ў свой пакой. - Я павярнуўся i хутка пайшоў.

- Нiколi не думала, што ты такi, - прашаптала яна ўслед з крыўдаю.

Я зноў павярнуўся i зрабiў пераможны кiдок па брамцы:

- Што, не даспадобы? А сама дык з iншымi гэта любiш!

Мне страшна хацелася азiрнуцца яшчэ раз i паглядзець, якi ў яе цяпер выраз твару, аднак я не зрабiў гэтага з тактычных меркаванняў.

Калi я ўвайшоў у наш iнтэрнацкi нумар, мой сусед Рэй Стратан гуляў у покер з хлопцамi з ягонай футбольнай каманды.

- Прывiтанне, бегемоты!

Мне штосьцi мыкнулi ў адказ. Потым:

- З чым цябе сёння павiншаваць, Олi?

- Гол i перадача.

- Мы наконт Кавiлеры.

- Не ваша справа, - адрэзаў я.

- Хто такая? - запытаўся адзiн з гiпапатамаў.

- Джэнi Кавiлеры, - растлумачыў яму Рэй, - худзенькая такая музыкантка.

- А, ведаю, - сказаў трэцi. - Апетытненькая.

Не зважаючы на гэтых мужланiстых казлоў, я разблытаў тэлефонны шнур i панёс апарат у сваю спальню.

- Яна грае на фартэпiяна ў Бахаўскiм таварыстве, - сказаў астатнiм Стратан.

- А ў што яна грае з Барэтам?

- Цяжка ўгадаць!

Ухмылкi, рохканне, рогат.

- Джэнтльмены! - аб'явiў я, выходзячы. - Я вас меў!

Грымнуўшы дзвярыма перад новай хваляю нечалавечага слоўнага паносу, я скiнуў чаравiкi, узлез на ложак i набраў нумар Джэнi.

Размаўлялi мы шэптам:

- Эй, Джэн...

- Алё?

- Мне трэба нешта табе сказаць...

Я завагаўся. Яна чакала.

- Мне здаецца... Я кахаю цябе.

Маўчанне. Потым яна адказала вельмi цiха:

- Iдзi ты... ведаеш куды!.. - I павесiла слухаўку.

Я не пакрыўдзiўся. I нават не здзiвiўся.

3

У гульнi з Корнэлам мне намялi бакi.

Увогуле, я сам быў вiнаваты. У напале барацьбы я здуру абазваў iх нападнiка-цэнтравiка "смярдзючым канадцам", зусiм забыўшыся на тое, што канадцаў у iхняй камандзе чацвёра... А ўсе чацвёра былi гарачымi патрыётамi i дужымi хлопцамi, ды яшчэ i на слых не скардзiлiся. Мала таго што мяне як след нагрэлi, дык яшчэ i выдалiлi. I не проста выдалiлi, а ўляпiлi за бойку аж пяць хвiлiн. Чулi б вы, як мяне асвiсталi корнэлскiя фаны, пачуўшы аб'яву аб маiм выдаленнi! Нашых небагата прыцягнулася ў такую ямiну, як Iтака, Ню-Ёрк, хоць гэта i быў вырашальны матч на першынство ўнiверсiтэтаў Новай Англii. Пяць хвiлiн! Калi я сядаў на лаўку штрафнiкоў, дык добра бачыў, як iрве на сабе валасы наш трэнер.

Джэкi Фэлт стрымгалоў прымчаўся да мяне. Толькi тут я заўважыў, што ўся мая правая шчака ператварылася ў крывавае месiва. "Божа, - мала не стагнаў Джэкi, водзячы па iм кроваспыняльным алоўкам. - Божа, Олi!"

Я сядзеў моўчкi i тупа глядзеў перад сабою. Мне было сорамна глядзець на пляцоўку, дзе тым часам хутка спраўджвалiся найгоршыя мае чаканнi: Корнэл закiнуў нам шайбу. Фаны ў чырвоным зараўлi, завылi, заўлюлюкалi. Лiк зраўняўся. Цяпер Корнэл меў усе шанцы выйграць матч, а з iм i першынство. А я ж яшчэ адседзеў толькi палову штрафу!

На процiлеглай трыбуне, дзе сядзелi нешматлiкiя гарвардцы, панавала цяжкае маўчанне. На мяне ўжо забылiся i свае, i чужыя заўзятары. Толькi адзiн глядач па-ранейшаму не адрываў вачэй ад лаўкi штрафнiкоў. Але, ён быў тут. "Калi нарада перапынiцца своечасова, я пастараюся прыехаць у Корнэл". Сярод гарвардскiх фанаў сядзеў - вядома, паважна - Олiвэр Барэт III.

Цераз ледзяны правал Стары Стод моўчкi i абыякава назiраў, як заклейваюць пластырам апошнюю крывавую рану на твары яго адзiнага сына. Цiкава, што ён думаў у гэтую хвiлiну? "Тш, тш, лягчэй!" - што-небудзь такое? "Олiвэр, калi ты так любiш бiцца, дык чаму табе не заняцца боксам?" - "У Эксэтэры няма баксёрскай каманды, бацька". - "Бадай, мне не варта хадзiць на твае гульнi". "Ты думаеш, я б'юся, каб задаволiць цябе?" - "Ну, я не сказаў бы задаволiць".

Але хто-небудзь можа ўгадаць, пра што ён думае? Олiвэр Барэт III - гэта хадзячая гара, якая часам загаворвае. Стод.

Зусiм верагодна, што мой бацька аддаваўся цяпер свайму любiмаму занятку самалюбаванню. Глядзiце на мяне, тут так мала сёння гарвардскiх заўзятараў, i тым не менш адзiн з iх - я! Я, Олiвэр Барэт III, выключна заняты чалавек, у мяне столькi банкаў, i ўсiмi трэба кiраваць, i чаго толькi яшчэ не трэба мне рабiць, i ўсё ж такi я знайшоў час прыехаць у Корнэл на нейкi нiкчэмны хакейны матч. Ну хiба гэта вас не ўражвае? (Каго?)

Трыбуны зноў зараўлi, гэты раз яшчэ з большым шалам. Нам зноў забiлi. А мне адпачываць тут яшчэ дзве хвiлiны. З чырвоным ад злосцi тварам Дэйвi Джонстан пакацiўся да нашае брамкi. Ён праехаў зусiм побач, але нават не зiрнуў на мяне. У вачах у яго былi слёзы! Ну, добра, я разумею, рашучы матч i ўсё такое, але, Божа ты мой, - слёзы? I тут я ўспомнiў пра неверагодную серыю Дэйвi, нашага капiтана: сем гадоў на пляцоўцы - i анiводнага прайгранага матча - за каледж, за ўнiверсiтэт! Ён стаў ужо паданнем. А цяпер ён вучыўся на апошнiм курсе. I для яго гэта была апошняя важная гульня.

Якую мы прайгралi 3:6.